Detailing | Cách nhận biết lừa đảo tuyển dụng
Tình huống thực tế
Bạn đang học việc ô tô và có ý định tìm việc làm mới tốt nghiệp. Bạn có xem rất nhiều tin tức tuyển dụng ngành ô tô thì thấy có những bình luận nói rằng việc làm không như ý, lương thấp… Nhưng khi bạn đọc tin tuyển dụng mới nhất thì đều là những việc làm lương cao không cần bằng cấp.
Bạn cảm thấy băn khoăn vì không biết đâu là sự thật. Liệu có sự nhầm lẫn nào không hay có những bẫy lừa đảo tuyển dụng.
Vấn đề của người mới đi làm
Sinh viên mới ra trường chưa biết nên làm việc gì
Thật vậy. Sinh viên mới ra trường hoặc sinh viên chờ bằng tốt nghiệp là giai đoạn khá mông lung. Bởi vì bạn thấy các tín tuyển dụng nào cũng có vẻ phù hợp với mình. Có nhiều nhà tuyển dụng có uy tín mà mình đang thích.
Nhưng bạn chưa hiểu bản mô tả công việc họ ghi ra có nghĩa là gì. Bạn cũng chưa biết cụ thể mình sẽ làm những việc gì thực tế.
Và, vị trí tuyển dụng nào có chức danh và cấp bậc “đẹp hơn”? Hay là bạn nên ứng tuyển vào các chức danh có lương cao?
Điều này có nghĩa là gì?
Bạn chưa xác định được sự phù hợp của bản thân với công việc thực tế. Điều này là hết sức bình thường bởi vì bạn là sinh viên mới ra trường mà.
Cho đến khi nào bạn hiểu được lợi ích của việc đầu tư vào bản thân, bạn mới thấy được cách học đúng đắn. Và chọn cách học phù hợp nhất với bản thân là con đường nhanh nhất giúp bạn nắm bắt những cơ hội nghề nghiệp mới.
Chưa biết cách tìm việc làm ngành ô tô
Điều này có nghĩa là gì?
Bạn không biết nhà tuyển dụng nhận bạn vào để làm công việc gì? Mà nếu bạn chưa biết làm việc gì thì cũng chưa cam kết được kết quả công việc với họ. Trong khi nhà tuyển dụng chỉ trả lương cho nhân viên bởi vì bạn đã hoàn thành công việc & đạt yêu cầu được giao.
Nói một cách đơn giản, là bạn chưa biết “bán giá trị” của bạn cho người mua. Và đây là cơ hội của những người ttrục lợi cho sự thiếu hiểu biết của bạn.
Dấu hiệu lừa đảo tuyển dụng
Dấu hiệu #1: Không có công thức tính lương
Không có công thức tính lương là vấn đề nhức nhối hiện nay của các tin tuyển dụng ngành ô tô tại TPHCM. Không hẳn là các nhà tuyển dụng này có ý định lừa đảo bạn. Nhưng mà có một số hạn chế mà bạn sẽ phải xác định ngay từ đầu:
Công thức tính tiền lương của bạn sẽ ra sao?
Mỗi công thức tính tiền lương đều có ưu điểm và hạn chế riêng của nó. Nhưng bạn không thể không biết bạn được trả lương theo nguyên tắc nào. Bởi vì nếu như vậy, bạn làm sao biết đánh giá hiệu quả công việc của bạn ra sao?
Mà chính nhà tuyển dụng cũng không biết hiệu quả công việc của bạn ra sao thì làm sao cân nhắc và tăng lương cho bạn. Hay là bạn muốn họ đánh giá bằng cảm tính thích hoặc không thích bạn.
Sự thật:
- Sếp của bạn không cần phải thích bạn, họ chỉ cần cảm thấy bạn có ý nghĩa với việc kinh doanh của họ. Bởi vì bạn giúp họ đạt được các mục tiêu kinh doanh & vận hành xưởng dịch vụ;
- Lương của bạn đến từ cảm tính là một yếu tố thể hiện môi trường làm việc độc hại cần tránh
Lương thỏa thuận phải theo nguyên tắc định giá
Một nguyên tắc deal lương ngành ô tô phổ biến là lương thỏa thuận. Nó có nghĩa là dựa vào cách bạn làm việc mà nhà tuyển dụng sẽ định giá và đưa ra mức lương phù hợp. Điều này hoàn toàn hợp lý và đang áp dụng phổ biến.
Nhưng nó có 1 điểm mù rất lớn mà sinh viên mới tốt nghiệp chưa biết. Đó là hiệu quả này phụ thuộc vào số lượng cơ hội mà bạn được giao trong tháng. Bạn hãy tưởng tượng:
- Nếu bạn có kỹ năng mà không có cơ hội thì bạn có thể tạo ra kết quả không?
- Một người được ưu ái nhiều cơ hội hơn một người khác thì tỷ lệ thành công của họ sẽ nhiều hay ít?
Thành ra, khi nhà tuyển dụng giao cho bạn ít cơ hội hoặc các cơ hội không phù hợp năng lực thì bạn sẽ đạt kết quả cao hay thấp? Như vậy thì họ sẽ deal lương sinh viên mới tốt nghiệp như bạn cao hay thấp?
Việc làm cho sinh viên chờ bằng - chưa có quy định mức lương
Sinh viên chờ bằng tốt nghiệp là mmột giai đoạn dễ bị deal lương thấp. Bởi vì bạn chưa tốt nghiệp…trong thực tế. Nghĩa là không có công thức tính lương cho vị trí này.
Và bạn cũng có thể deal lương bị hớ bởi vì bạn nghĩ…bạn đúng tình huống đó. Suy cho cùng, ai mà không cần tấm bằng tốt nghiệp. Cho nên, khi bạn chưa có bằng tốt nghiệp thì làm lương thấp là..điều hiển nhiên. Bạn có nghĩ vậy không?
Sự thật:
- Lương của bạn là đóng góp đến từ hiệu quả công việc mà bạn đã tạo ra
Dấu hiệu #2: việc làm không yêu cầu kinh nghiệm
Thực tế thì việc làm không yêu cầu kinh nghiệm là hoàn toàn bình thường. Nhưng nó sẽ không còn bình thường nếu có những yếu tố sau:
- Đào tạo miễn phí tay nghề từ A-Z;
- Hướng dẫn cầm tay chỉ việc;
- Học việc được hướng dẫn 1 kèm 1;
Vì sao lại bất bình thường?
Bạn có thấy bạn đang nhận quá nhiều lợi ích mà không phải bỏ ra bất cứ công sức hoặc chi phí nào không? Nó thật sự là “kèo thơm”.
Nhưg nếu bạn chưa biết nghề, người khác lại phải bỏ công ra để hỗ trợ và hướng dẫn nhiệt tình cho bạn…thì họ đang “cống hiến” cho bạn hay sao? Nếu lỡ bạn không làm việc ở chỗ của họ sau đó thì sao? Tại sao bạn đi học ở trường phải đóng tiền, mà ở đây thì MIỄN PHÍ?
Có thật sự là miễn phí không?
- Bạn có thể luôn học được một kỹ năng gì đó từ giai đoạn học việc ô tô, chỉ là bạn chưa biết bạn nên học kỹ năng gì mà thôi.
- Thay vì chỉ suy nghĩ về lợi ích của bản thân khi được đào tạo nghề miễn phí, bạn hãy hỏi “em cần làm gì để được hướng dẫn như vậy?” Và, bạn sẽ biết lợi ích của nhà tuyển dụng để cân bằng khi deal lương học việc.
- Có rất nhiều lợi ích khác ngoài tiền lương học việc, nếu bạn chưa biết thì hãy tìm hiểu trước khi ứng tuyển.
Dấu hiệu #3: Nhận lương theo doanh số
Cách tính lương theo phần trăm doanh số cũng là một cách trả lương phố biến của ngành ô tô. Nó không có gì sai cả. Mà vấn đề là cách trả lương tháng này có phải là cách phù hợp để nhà tuyển dụng trả cho bạn hay không.
Tại sao lại như vậy?
Việc làm ngành ô tô tại TPHCM hiện nay chủ yếu là các việc làm kỹ thuật. Nói cách khác, đó là bạn làm kỹ thuật viên hoặc quản lý kỹ thuật cho xưởng dịch vụ. Và thứ bạn làm hàng ngày là những chiếc xe ô tô và các vấn đề liên quan như:
- Dịch vụ ô tô;
- Chăm sóc xe ô tô;
- Rửa xe ô tô;
- Nâng cấp ô tô;
- Phụ kiện đồ chơi ô tô;
Vậy thì, sẽ có người nào đó phụ trách quảng cáo, tiếp thị cho cửa hàng. Rồi khách hàng mới tìm đến xưởng dịch vụ và giao xe để cho đội ngũ kỹ thuật thực hiện. Cho nên, người tạo ra doanh số KHÔNG PHẢI là các vị trí kỹ thuật. Mà họ là sales dịch vụ ô tô, cộng tác viên bán hàng phụ kiện, hoặc là cố vấn dịch vụ…
Thật vậy, nếu bạn là kỹ thuật viên thì bạn đâu có tạo ra đồng nào doanh số cho cửa hàng. Bạn chỉ đảm nhận chất lượng công việc mà bạn tạo ra trên xe ôt ô. Cho nên, nếu bạn nhận lương theo doanh số khi làm kỹ thuật là điều hết sức vô lý.
Dù bạn có chấp nhận hay không thì nó vẫn là sự thật. Nếu nhà tuyển dụng có ý định trả lương theo doanh số cho bạn, thì cơ sở trả lương đó đến từ đâu?
Và, sinh viên mới tốt nghiệp, đang tìm việc làm không yêu cầu kinh nghiệm…thì có thể làm việc ra doanh số cao không nhỉ?
- Học cách sắp xếp công việc khoa học sẽ giúp bạn có thể làm việc hiệu quả ngay khi mới tốt nghiệp. Đây là kỹ năng mà bạn cần phải có khi ứng tuyển bất cứ vị trí nào;
- Kỹ năng quản lý thời gian hiệu quả giúp bạn có thể đem về nhiều kết quả chất lượng hơn người không có kỹ năng. Nhờ vậy, bạn biết cách tạo ra doanh số cho bản thân vượt trội so với các nhân viên khác, với cùng quỹ thời gian 8 giờ/ngày.
Câu hỏi thường gặp
Công thức tính lương thực tế là gì?
Để cho dễ hiểu thì công thức tính lương thực tế là cách mà bạn sẽ nhận được số tiền thật sự vào cuối tháng.
Ví dụ:
Bạn nhận mức lương 100k/giờ làm việc. Tháng vừa rồi bạn làm 70 giờ ~ 7.000.000 đ. Tuy nhiên, sau khi sau khi loại bỏ các khoản khấu trừ như bảo hiểm, ăn uống,… thì tiền lương thực tếthì bạn nhận còn 6.100.000 đ. Như vậy, công thức tính lương thực tế của bạn phải trừ đi các khoản chi phí nói trên.
Vì sao tôi không có bảng công thức tính lương?
Các chủ đầu tư dịch vụ chăm sóc xe ô tô và trung tâm chăm sóc xe TPHCM hiện nay chủ yếu là hộ kinh doanh hoặc công ty quy mô nhỏ. Họ chưa có đủ điều kiện để xây dựng bảng công thức tính lương chuẩn cho họ. Nên bạn cũng không có bảng công thức tính lương chuẩn.
Nhưng nếu bạn biết bảng công thức tính lương của bạn ra sao, bạn đã thuận lợi hơn nhiều người rồi. Bởi vì, bạn có thể hiểu được năng suất lao động và cách cải thiện năng suất làm việc của chính bạn.
Khi làm chăm sóc xe thì lương học việc tính như thế nào?
Không có công thức chung cho lương học việc tính như thế nào. Bởi vì nó phụ thuộc vào mô hình kinh doanh của xưởng dịch vụ và chế độ nhân viên riêng. Tuy vậy, bạn có thể hỏi để biết khối lượng công việc và cơ hội mà mình có, để so sánh với mức lương học việc chăm sóc xe mà nhà tuyển dụng đề ra.
Ngoài lợi ích bằng tiền lương thì bạn cũng cần biết các lợi ích khác mà bạn sẽ có khi học việc chăm sóc xe. Như vậy bạn sẽ có nhiều sự lựa chọn phù hợp hơn cho bản thân.
Vì sao nhiều người học việc không hưởng lương?
Như đã nói ở trên, nếu bạn xem lương học việc là lợi ích mà bạn cần phải có thì nó rất rõ ràng và dễ tính. Bạn hoàn toàn đúng khi chọn lựa cách này.
Nhưng cũng có nhiều người khác thấy được những lợi ích khác từ học việc không hưởng lương, nên họ muốn nhận lợi ích đó hơn là lương học việc.
Nghề detailing có nên học việc không lương?
Bạn phải xác định được mục tiêu và định hướng nghề nghiệp mà bạn muốn. Nó có nghĩa là bạn sẽ trả lời được các câu hỏi:
- Tôi có nên học việc không?
- Khi nào tôi nên bắt đầu học việc detailing?
- Tôi cần học gì khi học việc?
- Tôi không nên học gì khi học việc?
- Cách đánh giá năng lực bản thân khi tìm việc;
Mức lương trung bình 1h của tôi là bao nhiêu?
Đây là một câu hỏi hay mà DVN thường hướng dẫn các bạn khi deal lương với sếp. Bởi vì, nếu bạn hiểu được giá trị của bạn đang đóng góp. Và bạn cũng biết được lợi thế cạnh tranh cốt lõi của bạn là gì, thì bạn chỉ cần bổ sung thêm cách deal lương với sếp nữa mà thôi.
Là các phần trống trên website https://detailingvietnam.org được DVN cho các đối tác quảng cáo thuê để giới thiệu về sản phẩm chăm sóc xe ô tô hoặc các dịch vụ ô tô liên quan đến chủ đề của bài viết. Lợi nhuận thu được của các nội dung được tài trợ này (nếu có) sẽ được dùng để chi trả kinh phí duy trì website và phát triển các chương trình đào tạo, khóa học nghề cũng như giúp nghiên cứu các chủ đề mới liên quan đến chăm sóc xe ô tô và detailing chuyên nghiệp.
Kết quả thu được của các hoạt động này được đúc kết và chọn lọc tại Thư viện detailing. Đây là dự án phi lợi nhuận của DVN giúp phát triển cộng đồng chăm sóc xe bền vững và lâu dài mà DVN đã theo đuổi từ những ngày đầu tiên.
